Yugoslav Books for Children and Young People in the Polish People’s Republic. Preliminary Analysis

Authors

DOI:

https://doi.org/10.57589/srl.v72i3.4195

Keywords:

Yugoslav literature for children and young people, Polish People’s Republic, translation, publishing reception, book market, cultural cooperation, cultural repertoire

Abstract

The aim of this article is to describe the reception of publications of Polish translations of Yugoslav books for children and young people published in 1944–1989, to establish a publishing chronology and to estimate the size and nature of translation production from three languages: Serbo-Croatian, Slovenian and Macedonian. I will show how the changes taking place on the publishing market in the Polish People’s Republic and Polish-Yugoslav cultural relations influenced the selection of works by Yugoslav authors that were offered to young readers. When analysing the strategy and motivation of publishers choosing items to be translated into Polish, I will use Itamar Even-Zohar’s theory of the cultural repertoire. Tools created by an Israeli translation expert make it possible to examine whether books translated into Polish have contributed to the modification of the Polish cultural repertoire.

References

Leslie Benson, 2001: Yugoslavia: A Concise History. New York: Palgrave.

Katarzyna Biernacka-Licznar, 2018: Serce Pinokia. Włoska literatura dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945-1989. Warszawa: Wydawnictwo SBP.

Adam Bromberg, 1966: Książki i wydawcy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Itamar Even-Zohar, 1978: The Position of Translated Literature within Literary Polysystem. Literature and Translation. New Perspectives in Literary Studies. Red. James S. Holmes, José Lambert, Raymond van den Broeck. Leuven: Acco. 117–27.

Itamar Even-Zohar, 1997: The Making of Culture Repertoire and the Role of Transfer. Target 9/2. 355–63.

Itamar Even-Zohar, 2009: Miejsce literatury tłumaczonej w polisystemie literackim. Antologia teorii przekładu literackiego. Red.: Magda Heydel, Piotr Bukowski. Kraków: Znak. 197–203.

Itamar Even-Zohar, 2010: Papers in Culture Research. Tel Aviv: Tel Aviv University.

Zdzisław Hierowski, 1966: Literatura czeska i słowacka w Polsce Ludowej 1945-1964. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.

Krystyna Heska-Kwaśniewicz, 1996: Przed czym chciano uchronić młodego czytelnika w PRL-u, czyli o czystkach w bibliotekach szkolnych 1947–1954. Młody czytelnik w świecie książki, biblioteki i informacji. Red.: Krystyna Heska-Kwaśniewicz, Irena Socha. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 73–80.

Piotr Kitrasiewicz, Łukasz Gołębiewski, 2005: Rynek książki w Polsce 1944–1989. Warszawa: Biblioteka Analiz.

Stanisław Adam Kondek, 1993: Władza i wydawcy. Polityczne uwarunkowania produkcji książek w Polsce w latach 1944–1949. Warszawa: Biblioteka Narodowa.

Stanisław Adam Kondek, 1999: Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948–1955. Warszawa: Biblioteka Narodowa.

Janusz Kostecki, 1992: Ruchy wydawniczy na ziemiach polskich (1877–1986). Instytucje – publiczność – sytuacje lektury. Studia z historii czytelnictwa. T. 4. Red.: Janusz Kostecki. Warszawa: Biblioteka Narodowa. 153–224.

Leszek Małczak, 2013: Croatica. Literatura i kultura chorwacka w Polsce w latach 1944–1989. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Vojislav Marković, Vuk Perišić, 1988: Prisustvo kultura naroda i narodnosti Jugoslavije u drugim zemljama. Kulturni život 9/10. 374–451.

Maria Ostasz, 1999: Oblicze powojennej krytyki literatury dla dzieci i młodzieży 1945–1956. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.

Natalia Paprocka, 2018: Sto lat przekładów dla dzieci i młodzieży w Polsce. Francuska literatura dla młodych czytelników, jej polscy wydawcy i ich strategie (1918–2018). Kraków: Universitas.

Zbigniew Romek, 2015: System cenzury PRL. Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Tomasz Strzyżewski. Warszawa: Wydawnictwo Prohibita.

Stanisław Siekierski, 2005: Książka literacka. Potrzeby społeczne i ich realizacja w latach 1944–1989. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Vlastimir Stamenović, 1984: Potreba za efikasnijom kulturnom saradnjom sa svetom. Kulturni život 3/4. 138–48.

Bogumiła Staniów, 2013: Przekłady z literatur obcych w latach 1945–1989. Literatury dla dzieci i młodzieży (1945-1989). T. 3. Red.: Krystyna Heska-Kwaśniewicz, Katarzyna Tałuć. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 149–65.

Magdalena Ślawska 2024: Bibliografia przekładów jugosłowiańskich książek dla dzieci i młodzieży wydanych w Polsce w latach 1945–1989. Online.

Helena Wagner, Zdzisław Wagner, 1971: Jugoslavica u Poljskoj. Zbornik Matice srpske za slavistiku 2. 113–70.

Helena Wagner, Zdzisław Wagner, 1988a: Jugoslavica u Poljskoj. Zbornik Matice srpske za slavistiku 34. 145–95.

Helena Wagner, Zdzisław Wagner, 1988b: Jugoslavica u Poljskoj. Zbornik Matice srpske za slavistiku 35. 139–78.

Helena Wagner, Zdzisław Wagner, 1989: Jugoslavica u Poljskoj. Zbornik Matice srpske za slavistiku 37. 197–222.

Helena Wagner, Zdzisław Wagner, 1990a: Jugoslavica u Poljskoj. Zbornik Matice srpske za slavistiku 38. 181–98.

Helena Wagner, Zdzisław Wagner, 1990b: Jugoslavica u Poljskoj. Zbornik Matice srpske za slavistiku 39. 183–99.

Helena Wagner, Zdzisław Wagner, 1991: Jugoslavica u Poljskoj. Zbornik Matice srpske za slavistiku 40. 149–204.

Wiesław Walkiewicz, 2009: Jugosławia. Państwa sukcesyjne. Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Stanisław Żółkiewski, 1980: Wiedza o kulturze literackiej. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Published

2024-11-18

How to Cite

Ślawska, M. (2024) “Yugoslav Books for Children and Young People in the Polish People’s Republic. Preliminary Analysis”, Slavistična revija, 72(3), pp. 255–272. doi: 10.57589/srl.v72i3.4195.

Issue

Section

ARTICLES