Kobiety Jana Lechonia: Ujęcie biograficzne i poetyckie

Avtorji

  • Monika Urbańska Uniwersytet Łódzki

Ključne besede:

Jan Lechoń, kobiety, literatura XX wieku, poezja, dziennik

Povzetek

Artykuł poświęcony jest roli kobiet w życiu prywatnym Lechonia i w jego poezji. Odpowiada na pytania, czy i jak ukształtowały one jego osobowość i jak ich obecność była realizowana w jego twórczości. W rozważaniach uwzględniono następujące role i archetypy: bohaterki poetyckie, matka, przyjaciele-mentorzy, mecenasi. Kobieta w poezji Lechonia jest jedynie ozdobą — jest aseksualna, nie jawi się jako podmiot pożądania. W swoim aspekcie seksualnym nie jest obecna, milczenie na jej temat można potraktować natomiast jako akt komunikacji i klucz do interpretacji. Z drugiej strony ważnymi postaciami w życiu Lechonia była jego matka i grupa kobiet, które sobie podporządkował. Każdej z nich przypisał określoną rolę.

Literatura

Barbara Czarnecka, 2013: Ruchomy na szali wagi. Lechoń homotekstualny. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Mikołaja Kopernika.

Izydora Dąmbska, 1975: Znaki i myśli. Wybór pism z semiotyki, teorii nauki i historii filozofii. Warszawa, Poznań, Toruń: Polskie Wydawnictwo Naukowe.

Beata Dorosz, 1993: Archiwum Lechonia w Polskim Instytucie Naukowym w Nowym Jorku: relacja z badań. Pamiętnik Literacki 90/3. 167–93.

Beata Dorosz (oprac.), 1999: Księga Gości Jana Lechonia. Toruń: Algo.

Beata Dorosz, 2004: Nowojorskie tajemnice życia i śmierci Jana Lechonia. Teksty Drugie 2. 193–208.

Beata Dorosz, 2005: Nowojorskie tajemnice życia i śmierci Jana Lechonia. Teksty Drugie 3. 193–208.

Michael Foucault, 2013: Całkiem prosta przyjemność. Kim pan jest, profesorze Foucault? Tłum. K. M. Jaksender. Kraków: Wydawnictwo Eperons-Ostrogi.

Erving Goffman, 2007: Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Tłum. A. Dzierżyńska. Warszawa: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Mieczysław Grydzewski, Jan Lechoń, 2006: Listy 1923–1956. I–II. Warszawa: Biblioteka Więzi.

Martin Heidegger, 2010: Identyczność i różnica. Tłum. J. Mizera. Warszawa: Aletheia.

Inga Iwasiów, 1999: Kobiecość w tekście homoerotycznym. Kobiety w literaturze. Red. L. Wiśniewska. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. 199–219.

Tomasz Kaliściak, 2010: Katastrofy odmieńców. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Agnieszka Komar, 2009: Kawalerskie życie Juliusza Słowackiego — trend epoki czy autokreacja? Acta Universitatis Vratislaviensis 3190, Prace Literackie XLIX. 115–28.

Józef Andrzej Kosiński, 1993: Album rodzinne Jana Lechonia. Warszawa: Czytelnik.

Jan Lechoń, 1990: Poezje. Wstęp i oprac. R. Loth. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Jan Lechoń, 1992: Dziennik. I–II. Wstęp i oprac. R. Loth. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Jan Lechoń, 1993: Dziennik. III. Wstęp i oprac. R. Loth. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Roman Loth, 1990: Wstęp do: Lechoń Jan, Poezje. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. I–XCIV.

Kalikst Morawski, 1960: Dante Alighieri. Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich.

Walerian Preisner, 1957: Dante i jego działa w Polsce. Bibliografia krytyczna z historycznym wstępem. Toruń: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego w Toruniu.

German Ritz, 2006: Między ,,gender” a narodem — kobiety w polskim romantyzmie albo język płci. Postscriptum 2/52. 66–80.

Piotr Sobolczyk, 2010: Kobieta w (literackim) świecie gejów. Beatrycze i inne. Red. G. Borkowska Grażyna, L. Wiśniewska. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria. 88–100.

Jolanta Sztachelska, 2010: Beatrycze i inne. Mity kobiet w literaturze i kulturze. Red. G. Borkowska, L. Wiśniewska. Gdańsk: Słowo/Obraz. Terytoria. 149–65.

Monika Urbańska, 2010: ,,Udawać do końca”. Dziennik Jana Lechonia jako świadectwo. Łódź: Wydawnictwo Biblioteka.

Monika Urbańska, 2015: Nieczystość, zazdrość i gniew — otchłanie miłości Jana Lechonia. Literackie i artystyczne konteksty miłości. Red. W. Pawlik–Kwaśniewska, D. Dźwinel. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. 224–39.

Bernhard Waldenfels, 2009: Podstawowe motywy fenomenologii obcego. Przeł. J. Sidorek. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Jacek Warchala, 2013: Kilka uwag o milczeniu. Konteksty Kultury X/3. 458–67.

Ludwig Wittgenstein, 2000: Traktat logiczno-filozoficzny. Przeł. B. Wolniewicz. Warszawa: PWN.

Wojciech Wyskiel, 1988: Kręgi wygnania. Jan Lechoń na obczyźnie. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Objavljeno

2021-04-10

Kako citirati

Urbańska, M. (2021) „Kobiety Jana Lechonia: Ujęcie biograficzne i poetyckie“, Slavistična revija, 69(1), str. 37–51. Dostopno na: https://srl.si/ojs/srl/article/view/3882 (Pridobljeno: 16 april 2024).

Številka

Rubrike

RAZPRAVE